PROIEKTUAK
TESTER LIBURUA
TESTER MEETING
MEETING LABURPENAK
Rodriguez Fundazioa
Marina Griznic
Oliver Ressler
Hito Steyerl
José Carlos Mariategui
Marcus Neustetter
TESTER MEETING · INTRO
AZAROA 5
19:00 >> Rodriguez Fundazioa
20:00 >> Marina Griznic
AZAROA 6
19:00 >> Oliver Ressler
20:00 >> Hito Steyerl
AZAROA 7
19:00 >> José Carlos Mariategui
20:00 >> Marcus Neustetter
ARTE PROPOSAMENAK GAUR, HEMEN ETA HAN


Azaroa proiektuaren jendaurreko aurkezpena. Hito Steyerl-ek Arte proposamenak gaur, hemen eta han izenburuko jardunaldien barnean 2003ko azaroaren 6an Koldo Mitxelena Kulturunean egina. Laburpena.

   

Hito Steyerl hainbat lanen errealizadorea da, saiakera eta dokumentalen eta kolonialismo osteko kritikaren arloko filmografiari lotutako zinegile eta autore gisa, bai produktore mailan bai teori mailan. Steyerlen lanak zinearen eta arte ederren arteko interfaze batean kokatzen dira, eta teoriaren eta praktikaren artean. Interesatzen zaizkion gai nagusiak honakoak dira: kultur globalizazioa, feminismoa, kultura, migrazioa eta arrazakeria maila globalean.

Aurkezpenaren gune nagusia Azaroa proiektua izan zen; honetan, gaztetako lagun hurko izandako Andrea Wolf-i buruz ari zaigu, eta erdigunetik periferiaranzko emigrazioaz. Terrorismoaz eta hainbat espazio eta subjektibotasuni buruz ere ari zaigu. Lan honetako abiapuntua bien artean arte martzialei buruz eginiko S-8ko film feminista bat da. “Borroka eszenak interesatzen zitzaizkigun, Andreak eta biok gizonezko taldeak jipoitzen genituen. Gu armarik gabe borrokatzen ginen, bakarrik doilorrek erabiltzen dituztelako”, esan zuen Hito Steyerlek.

Urte batzuk geroago Andrea Wolf estatuaren etsai deklaratu zuten. “Bilatu eta harrapatzeko agindu bat zegoen, Gudaroste Gorriaren kide zela uste baitzuten. Erakunde horixe izan zen bere sorterrietara deportatu zain zeuden pertsona inmigranteentzako kartzela bat lehertu zuena”, azaldu zuen Hitok. Andrea Wolfek klandestinitatera igarotzea erabaki zuen, eta Kurdistanera joan eta bertan PKK-ren Emakumeen Gudarostean sartu zen. 1998ko urrian borroka ikaragarria izan zen Iraken iparraldean, PKK-ren eta Gudaroste turkiarraren artean. Andrea Wolf atxilotu eta gero erail egin zuten. “Gatazka honek 30.000 pertsona akabatu ditu, bakarrik 90eko hamarkadakoak kontatuta. Nire laguna horietako bat da”, esan zuen Hito Steyerlek.

Hamabost urte lehenago filmatu zutena berrikusiz, Hito Steyerlek hainbat kointzidentzia aurkitu ditu film laburrak errepresentatzen duen fikzioaren eta errealitatearen artean. Filmean, ordea, Hito da hiltzen dena, eta Andrea, berriz, bere adiskidearen heriotzaren erantzukizuna duten doilorrak hiltzen dituena. “Filma gure fantasiak zein ziren, gure desirak nola egituratzen ziren adierazten duen fikziozko dokumentu bat da orain”, azaldu zuen Hito Steyerlek. Film hau, Hito Steyerlentzat, halako erantzukizun etiko bat da Andrea Wolfen heriotzarekiko, eta horregatik haren heriotzari buruzko ikerkuntza bati ekin dio, angelu desberdin batetik abiatuta. Hitoren hitzetan, Super 8an jasotako irudietatik bere adiskidearen figuraren inguruan ordenagailuz sortzen ari diren irudietara nola igaro da kontu nagusia.

Gaurko irudi hauen adibide gisa, Hito Steyerlek poster bat erakutsi zuen, Andrea Wolfen heriotzatik gutxira Alemaniako hainbat hiritan agertu baitzen; hauetan, Andrea borroka kurduaren martiritzat ageri da. “Niretzat, irudi hau topatzea ikertzen hasteko gonbidapen moduko bat izan zen”, zioen. Prozesu honen beste adibide bat Abdula Ocalan-en atxiloketa eta zigorra zela-eta Erroman egindako manifestazio baten irudia izan zen. Mobilizazio honetan Andrea Wolfen irudiak agertu zituzten, borroka kurduaren martirien artekotzat.

Hito Steyerli proiektu honi ekiteko unean bereziki interesatu zaion beste kontu bat kultur erreferentziei buruzkoa da. Andrearekin batera egin zuen filmak argi erakusten ditu orduan eskuartean zerabiltzaten kultur erreferentziak: arte martzialei buruzko filmak eta emakume armadun eta arriskutsuak erakusten zituzten film amerikar batzuk, hala nola “Kill pussycat, kill faster”. Irudi bidaiari horiek alderdi behienetako bat dira Hito Steyerlen ikerkuntzan. “Filmak gure erreferentziazko ikonoak zein ziren erakusten zuen. Bitxia da, inondik ere, ikustea Andrea nola bihurtu den, urte batzuk igarota, jende askorentzako erreferentziazko ikono”, azaldu duen Hito Steyerlek.

Filmean agertutako fikzioa eta errealitatea zuzenean lotzen dituen puntu bat arte martzialen erabileraren garrantzia da. Hito Steyerlek azaldu zuen moduan, Andrea Wolfek arte horien praktikan jarraitu zuen klandestinitatean emandako epean zehar ere, eta gainera Emakumeen Gudarosteko kideak trebatu zituen horietan; emakumeen arteko komunikazio elementu garrantzitsua izan zen. Hito Steyerlek azpimarratu egin zuen arte horien erabilera masiboa munduaren militarizazioaren adibide bat dela, “ ez baitute sortu zituzten horretarako balio. Arte horiek gerraren zati dira. Globalizazio prozesu bat gertatu da, gudaroste amerikarrak arte horiez egiten duen erabilerari esker”, baieztatu zuen.

Hito Steyerlen iritziz dagoeneko ez gara Eisensteinen Urria-n bizi, orain Hitok Azaroa deitzen duen epe batean bizi gara, eta horrexetatik hartzen du izena, gainera, lantzen ari den proiektuak berak ere. Epe hau, Hitoren hitzetan, iraultza kontzeptua, emantzipazio sozio-politiko eta ekonomikorako ideia internazionalista gisa, amaitu den unean abiatzen da, toki mailako borrokak dagoeneko nazioarteko bihurtzerik ez dagoen unean alegia.



[Arteleku] [Rodriguez Fundazioa] [Eusko Jaularitza] [American Foundation Center] [Casa Asia]