TESTER proiektuaren jendaurreko aurkezpena. Rodriguez
Fundazioko partaideek Arte proposamenak gaur, hemen eta
han izenburuko jardunaldien barnean 2003ko azaroaren 5ean
Koldo Mitxelena Kulturunean egina. Laburpena.
Rodríguez Fundazioak jendaurrean aurkeztu zuen
TESTER, bere azkeneko proiektua, eta arte-produkzioa
ikusten duen modua ulertu ahal izateko hainbat giltza
eskaini zituen.
Rodríguez Fundazioa 1994az geroztik ari da kolektibo
gisa lanean. SEAC-en partaide izan zen 1999 arte, hau
da, SEAC bera desagertu zen arte. Harrezkero hainbat
proiektu antolatu eta koordinatu ditu, batez ere kultura
garaikideari eta hedabide berriei loturik, bere jarduerak
eginkizun artistikoaren hedapen gisa ulerturik betiere.
Rodríguez Fundazioa ikus-entzunezkoen esparruan
ari da lanean, multimedia euskarriak erabiliz eta era
guztietako sortze-proposamenak jorratuz, baina ez du
bazterrean uzten komisario eginkizunetarako formula
berriak eta egungo eginbide artistikoaren produkzio,
zabalkunde eta banaketa modu berriak planteatzen dituen
hausnarketa teorikoa.
Fito Rodríguezek, Fundazioaren kidea bera, Rodríguez
Fundazioak oinarritzat dituen lanerako klabeei buruzko
hausnarketa aipatuz abiatu zuen bere solasaldia. Fitoren
iritziz, bere lanean gehiago dira produktore edo dinamizatzaile,
komisario huts baino. Bere helburua arte-bitartekaritzarako
prozesu hauek birplanteatzea eta berrikustea da, arte
garaikidearen produkzioa nolabait irauli eta inguruan
duen gizarte-eremuarekiko kontsekuentea izatearren.
“Inguratzen duen gizartean arte-produkzioa nola
txertatzen den ikusi nahi dugu, eta artearen eta artistaren
egungo munduko zertzeladen inguruan ikertu”, adierazi
zuen. Fundazioak aurrera eraman dituen proiektuak lankidetza
eta deszentralizazio irizpideetan oinarritu dira, zeren
eta, azaldutakoaren arabera, ez baitaude arte-instituzioan
jarraitzen diren eskemekin ados. Fundazioaren iritziz,
produkzio eta zabalkunde prozesuak zeharo eta estu loturik
daude, eta horregatik fase guztiak betetzea funtsezkoa
da artearen prozesua behar bezala interpretatu ahal
izateko. Bere lan egiteko moduaren adibide gisa bi proiektu
jarri zituzten: Telebistako esku-hartzeak eta Bideoskopia.
Fito Rodríguezek azaldu zuenez, Arte y Electricidad
proiektua mugarri bat izan zen Rodríguez Fundazioaren
ibilbidean, eta une honetan garatzen ari diren TESTER
proiektuaren sorburua da. Natxo Rodríguezek agertu
moduan, proiektu hau, bere sorburuan, teknologia berriak
tailer formatu batean lantzeko Artelekuk egin proposamen
bat izan zen. “Guk formatu hura birmoldatzea proposatu
genuen, deszentralizatzea. Helburua teknologia berriei
buruz hitz egitea izaki, zergatik ez haietaz baliatu
eginkizun horretarako? Logikoago iruditu zitzaigun eskura
genituen baliabideak sor zitezkeen proiektuak produzitu
eta zabaltzera bideratzea, gu halako toki jakin batean
biltzea lortzera bideratzea baino”, azaldu zuen.
Arte y Electricidad proiektuak hainbat zabalkunde-bide
izan zituen: web orrialde bat, bideo-programa bat, CD-R
bikoitz bat eta jendaurreko aurkezpen batzuk. Fundazioaren
iritziz, oso garrantzitsua izan zen proiektuak izan
zuen oihartzuna, deszentralizazioak funtzionatu zuen;
alderdi hau izugarri interesatzen zitzaien. “CD-R-ren
zabalkundea tendentzia-aldizkari baten bidez egin zen,
eta horrek aukera eman zigun arte-munduaren zati ez
den jende multzo batengana iristeko, normalean ihes
egiten digun jendearengana heltzeko. Eta horixe zen
lortu nahi genuen beste helburuetako bat, eta lortu
genuela uste dut”, esan zuen Fito Rodríguezek.
Arte y Electricidad-i buruzko azalpen labur baten ostean,
Fito Rodríguezek 2003 eta 2004an zehar garatu
behar duten proiektua, TESTER alegia, azaltzeari ekin
zion. Rodríguez Fundazioaren asmoa, aurreko proiektuan
funtzionatu zuena praktikara eramatea eta nahi zuten
emaitza eragin ez zuten alderdiak garatzea da. Arte
y Electricidad horretan partaideak biltzeko erabili
zuten modua berreskuratu nahi izan dute. Orduan deialdi
misto bat egin zuten: partaideetako batzuk gonbidatuak
ziren, eta beste batzuk egindako deialdi publikoaren
bidez iritsi ziren proiektura. Rodríguez Fundazioak
Jose Carlos Mariátegui eta Marina Grzinic gonbidatu
ditu TESTER-en nodo gisa parte hartzeko, eta horiexek
izan dira sareko beste kideak, hots, Ljubljana, Viena,
Johannesburg, Lima, Gasteiz eta Berlinen kokatutako
beste nodoak aukeratzeko arduradunak. “Erantzukizunak
talde batekin partekatzen ditugu. Ez dugu komisario
izan nahi, nodoak dira transmisoreak, behatzaileak,
hainbat eskalatan. Nodoak dira sarearen sostengu nagusia.
Bere jarduera kreaziozkoa da batik bat, jendea lanean
jartzeko arduradunak dira. Artistak elkarrekiko harremanetan
jartzea eta beraiekin norabide jakin batean lan egitea,
horixe eginkizuna”, azaldu zuten. Kontua baita
mundu desberdinak erlazionatzea, pertsona desberdinak
lotzea, eta harremanerako aukera bat eskaintzea.
Arte-instituzioan oso errekonozimendu kaxkarra, edo
hutsaren hurrengoa, duten arte-jardueraren zonak ezagutzea;
eta hori, Fundazioaren iritziz, nodoek ahalbidetu zuten.
Sei nodo ari dira lanean Arte y Electricidad-en funtzionatu
zuten ideiak, hala nola do it yourself praktikak, home-tech
eta urruneko lana, erabiliz. TESTER-en garapenean zehar
sareko lana eta presentzia bidezkoa konbinatuko dira.
TESTER-en eztabaida eta garapenerako lanabesa www.e-tester.net
orrialdea izango da. “Arte y Electricidad-ek bere
erakusleiho nagusia web orrialdean eduki zuen. Oraingoan
web orrialdea lanaren aurretikoa izan da. Guk uste baino
askoz lanabes erabilgarriagoa dela ikasi dugu. e-tester.net
ez da, ezta izango ere, orrialde estatiko bat, ez dugu
gordailu huts bihurtu nahi”, baieztatu zuen Fito
Rodríguezek. Azaldu zutenaren arabera, lanabes
honen xedea teorizazio, eztabaida eta hausnarketa espazio
bat izatea da. Proiektuko kideek bere ideiak eztabaidatu
eta ekarpenak egin ahal izango dituzten espazioa.
Nodoek egindako proposamenen jendaurreko aurkezpenak
direla eta, goizetan lan-bilerak egiten ari dira Artelekun.
Nodoen arteko hartu-emanak sendotzeko modua dira, eta
baita elkar aurrez aurre ikusteko ere, orain artean
nodoetako batzuek ez baitute elkar ezagutzeko aukerarik
izan. “Orain artean proiektu osoa airea zen. Jendaurreko
aurkezpenek ikusgarritasuna ematen diote TESTER-i. Errealitatea
haztatzeko eta gure lana neurtzeko aukera eskaintzen
digute”, baieztatu zuen Natxo Rodríguezek.
Gainera, TESTER-en barnean tokia izango duten lan motak
kontsensuz zehaztu nahi dituzte.
|